♫. . . ሸማኔው ደጉ … 
ጠንካራው ብርቱ …
ኩሩ ባህልህ …
መለያ እምነትህ …
‘ማያልቅ ፈጣራህ …
ሰርተህ በዓለም …. ይታወስ ሞያህ …
ድብቅ ውለታህ …
ኦሆ ሸማ… ሸማ . . .
ኦሆ ሸማ… ሸማ . . .
. . . ወገን ሸማኔ የወንዜ የአገሬ
የትውልድ ገጽታ አሻራ ታሪኬ . . . ♫
(ድምፃዊት፦ ምንይሹ ክፍሌ)
ከላይ የጠቀስኩትን የምንይሹ ዘፈን በተደጋጋሚ ብሰማውም ከመደበኛ አድናቆት በዘለለ ለስሜቴ እጅግ ቅርብ ሆኖ ግጥሙን በወግ ያብሰለሰልኩበት ጊዜ ትዝ አይለኝም፣ እንዲሁ ምንይሹን ስለምወዳት አደምጠዋለሁ እንጂ!… (ሰፊው ህዝብ ግን ምንይሹን ይወዳት ይሆን? እምብዛም ስትንቆለጳጰስ አንሰማም:: ግን እኮ የምሩን ምርጥ ናት… ውይይ ጭፈራዋ ይምጣብኝ!… የኔ የባሕል አምባሳደር!… ስላንቺማ በሰፊው ነው መጻፍ ያለበት!… ስወድሽ፣ ሳደንቅሽ፣ ሳከብርሽ!)… ብቻ ዘፈኑ ውስጤ ዘልቆ ይሰረስረኝ የገባው በታላቋ ብሪታኒያ መዲና የሚገኘውን ብሪትሽ ሙዚየም ስጎበኝ ነው…
“ደግሞ ብሪቲሽ ሙዚየምና የሸማኔ ዘፈን ምን አገናኛቸው?!… ሽሮ ሜዳ የሄድክ መሰለህ እንዴ?!… አይ የባላገር ነገር የማይመሳሰለው ነገር ሁሉ ይመሳሰልበታል እኮ!” ብሎ የሚሳለቅ ከተሜ ከተገኘም ብሪቲሽ ሙዚየምም ሆነ እንዳጋጣሚ ያየኋቸው የስልጡኗ አውሮፓ ከተሞች ያመላከቱኝ ነገር ቢኖር ባለገርነትን አበክሮ ማየት፣ ማንነትን አብጠርጥሮ መለየት ብሎም “ይሄ ነገር አይረባም!” ብሎ ማንኛውንም ነገር ያለመናቅ ለብልጽግናቸው ያበረከተውን የላቀ አስተዋጽኦ ነው፡፡ እናም እንዳሻኝ ሸማኔን እና ብርቲሽ ሙዚየምን እያዛመድኩ በየዋህ የብልጽግና ምኞት እቀጥላለሁ… ደግሞ ለምኞት!…
ብሪትሽ ሙዚየም . . .
ብሪትሽ ሙዚየምን መጎብኘት በ’ርግጥ ዓለምን ጥንቅቅ አድርጎ እንደ መጎብኘት ነው ብዬ በድፍረት ብናገር የተለያዩ የዓለም ክፍላትን ባለመጎብኘት ምክኒያት የመጣ ግልብ ድምዳሜ ነውና መቻል ነው እንግዲህ!… በበኩሌ ግን ዓለምን ጎብኝቼ ተመልሻለሁ፡፡
የዛሬ 260 አመት የተቋቋመ፣ 250ኛ አመት የልደት በአሉን የዛሬ ዘጠኝ አመት ገደማ ያከበረ፣ በዓለም የመጀመሪያው በአገር አቀፍ ደረጃ የተደራጀ ሙዚየም የተባለ፣ በሚሊዮን የሚቆጠሩ የጉብኝት እቃዎችን የያዘ፣ በ18ኛው ክፍለ ዘመን በየአመቱ በአምስት ሺህ ሰዎች እንዲሁም አሁን ባለንበት ዘመን ስድስት ሚሊዮን በሚገመቱ ዓለም አቀፍ ጎብኚዎች የሚጎበኝን ሙዚየም መጎብኘት… ለኔ ብጤው ዓለምን ቀርቶ አለሙን ላላየ ዓለምን ጎበኘሁ ብሎ ቱሪናፋውን ቢነፋ አይገርመኒ ብላችሁ ማለፍ ነው እንግዲህ …
ብሪቲሽ ሙዚየም ሲባል የእንግሊዝን ጀብዱና ታሪክ ብቻ የሚዘክር የእንግሊዞች ሁለንተና ጥርቅም የተሞላበት አዳራሽ የሚመስለው ሰው ካለ በርግጥ ያ ሰው ልክ እንደ’ኔ ተሞኝቷል… ሙዚየሙ ያልያዘው የዓለም ጉድ የለም፡፡ የግብጾች፣ የሜሶፖታሚያ፣ የግሪኮች፣ የፐርሺያኖች፣ የጃፓኖች፣ የኮሪያዎች፣ የቻይናዎች፣ የአፍሪካዎች… ኧረ የስንቱ ስልጣኔና ቅርስ ተኮልኩሏል መሰላችሁ… የሰአት ታሪክ፣ የመገበያያ ገንዘብ ታሪክ፣ የጦርነቶች ታሪክ ስንትና ስንት ታሪክ ታጉሮበታል መሰላችሁ… ሙዚየሙን ጥንቅቅ አድርጎ ለመጎብኘት ቢያንስ አንድ ሳምንት እንደሚያስፈልግ የሙዚየሙ ጥናት ያመላክታል፡፡ ታዲያ እኔ ከሦስት ሰአታት ባልበለጠ ጉብኝቴ ስንቱን ላወራ ይቻለኛል?… እንዲሁ በወፍ በረር የቃረምኳትን ልተንፍስ እንጂ …
የአፍሪካ ጨርቃጨርቅ . . .
አፍሪካ የሚል ስያሜ የተሰጠው አዳራሽ የሚገኘው በታችኛው የሙዚየሙ ክፍል ሲሆን ደረጃውን ስወርድ “ለምን ታች አደረጉን? ያው አሁንም ካለም መጨረሻ ናችሁ እያሉን ይሆን?” እያልኩ ነገር እየፈተልኩ ነበር… ከዉስጥ ዘልቄ ስዘዋወር፣ የተለያዩ የአፍሪካ አገራትን አልባሳትና ልብሶቹ የሚሰራባቸውን ሁኔት ከተለያዩ መግለጫዎች ጋር ስጎበኝ “የደጉ ሸማኔ” የስራ ውጤት የሆነችው ጥበብ ዉበቷን ተጎናጽፋ ኢትዮጵያዬን ተሸክማ አገኘኋት… ውይ ደግሞ ማማሯ፣ ውይ ደግሞ ዉበቷ… ከሌሎች የአፍሪካ አገሮች አልባሳት ጋር ተሰልፋ ሳያት ስሜቴ ተደበላለቀብኝ… እንዲሁ በደመንፍስ የምንይሹን ዘፈን ማንጎራጎር ጀመርኩ… ከስልኬም ከፈትኩት፣ ጆሬዬም ላይ ሰካሁት፣ እጅግ የበዛ ትርጉምም ሰጠኝ…
እውነትም የትውልድ ገጽታ… እውነትም የታሪክ አሻራ… እውነትም የማንነታችን መታያ ስል ሸማኔዎችን አከበርኩ… ምንይሹንም አመሰገንኩ…
♫ . . . ወገን ሸማኔ የወንዜ የአገሬ
የትውልድ ገጽታ አሻራ ታሪኬ . . . ♫
በባህል…
__ ኮርተን እንድንታይ አ’ርገህ
በብሔር…
__ ባንድነት ልንዋብ ጥረህ
ገበናን…
__ ሸፍነን ኖረን አጥርተን
እምነትን…
__ በቀለም በጥበብ አፍርተን . . . ♫
♫ . . . መስቀላይ ሀሹ
ኡፋይሲ ሀሹ
ኦቶራ ኦቶ መኖራ አቀና…
መፃቤሳ … አሶሳ መኖራ ቀና
ኡፋይ … አሶሳ መኖራ ቀና . . . ♫
(የቋንቋው ባለቤት የሆናችሁ ብታርሙት ትችላላችሁ… ካበላሸሁት)
አብዲ ሰዒድ
2005 E.C
ኬር ሃሳብ 